
Het plan		Geschiedenis		Bij ons wonen

Alleen de buitenmuren staan nog

Volkskrant, 24 november 2005.

Terug naar Nieuwelaan in het nieuws

Het rijtje panden in Delft was rijp voor de sloop. De krakers van toen zijn weg uit de huizen, maar nieuwe bewoners zetten de strijd om goedkope woningen voort. Legaal en met succes.

Ze hebben een keer een gasleiding op de verkeerde plek doorgezaagd, maar verder zijn nog geen ongelukken gebeurd. 'Er lopen hier drie mensen rond die verstand van zaken hebben', zegt Marieke (24). 'Die doen voor hoe je het aanpakt en wij doen dat na.' Zo verbouwen de bewoners zelf het rijtje vervallen kraakpanden aan de Nieuwelaan in Delft tot vier woongroepen.

De panden werden in 1981 gekraakt, maar van die oude groep is niemand meer over. 'Een tijd geleden hebben we nog een groot feest gegeven en een paar van de oude bewoners getraceerd', vertelt Ramses Germain. 'Maar nee, de oude garde is allang vertrokken. Is waarschijnlijk getrouwd en heeft nu kinderen.'

Toch is het gevecht om goedkope woningen al die tijd wel doorgegaan. Ramses (33) is de voorzitter van bewonersvereniging de Oude Nieuwelaan en deze heeft de gemeente, na een jarenlange strijd, over de streep gekregen het rijtje herenhuizen niet te slopen.

In de jaren tachtig probeerden de eerste krakers hun aanwezigheid al te legaliseren. Na veel gesteggel kregen ze een tijdelijk gebruikerscontract maar, zo liet de gemeente weten, de huizen zouden uiterlijk in 1992 worden gesloopt. Toen dat niet gebeurde, zagen de (ondertussen grotendeels nieuwe) bewoners geen reden hun spullen te pakken, ze hoopten alsnog een permanente oplossing te vinden. Daarom richtten zij in 1993 de bewonersvereniging op en gingen opnieuw met de gemeente om de tafel zitten.

'Dit gebied maakt deel uit van een ontwikkelingsproject', vertelt Ramses. 'Er waren plannen om hier een bejaardentehuis of gemeentelijke kantoren neer te zetten. Onze vereniging heeft toen een alternatief plan voor groepswoningen ontworpen, wat op zich binnen de randvoorwaarden van het project paste.'

Maar de gemeenteraad verwierp de plannen, veranderde na de verkiezingen van samenstelling en vroeg de bewonersvereniging om de plannen toch nog een keertje uit te werken. Uiteindelijk, nadat er een projectontwikkelaar in de arm was genomen, zijn de bewonersvereniging en de gemeente er samen uit gekomen. Ramses pakt een maquette. 'Deze rij hier, dat zijn onze herenhuizen en daaromheen wordt nieuwbouw neergezet. Appartementen.'

Die nieuwbouw komt op rekening van de projectontwikkelaar, maar de herenhuizen zijn door de bewonersvereniging gekocht en die moeten ze dus zelf renoveren. Om de kosten te drukken, doen de bewoners zoveel mogelijk zelf: muren slopen, puin ruimen en geulen graven voor het riool. Alleen de buitenmuren staan nog overeind en binnen is het een doolhof van balken en baksteen.

Daar waar vroeger het trapgat was, staat nog steeds de vraag 'heb je lekker geslapen lieverd?' op de muur geschreven. De trap zelf is er nog, maar zweeft anderhalve meter boven de grond. 'De onderkant was rot', legt Marieke uit. 'Dus als je naar boven wilt, moet je eerst op dat laddertje klimmen en vanaf daar op de trap stappen.'

Jasper, een 19-jarige bewoner, werkt vandaag voor het eerst in zijn leven met een 'trilmachine' die een verse aanvoer van zand moet aanstampen. 'Hier wordt straks de betonnen vloer gestort', legt de jongen uit, 'en die moet natuurlijk wel op de goede hoogte komen. Daarom zorg ik voor een laag zand die precies 1,30 meter onder die rode lijn, daar op de muur, komt. Met deze lat (een stok van 1,30 meter met een waterpas eraan, red.) meet ik hoe ver ik ben.'

Op de tekeningen die hier en daar aan de muur hangen, is te zien hoe het er straks uit komt te zien: vier woongroepen waar iedere bewoner een eigen kamer heeft, maar de keuken, de woonkamer en de grote binnentuin met de rest deelt. Alle bewoners zijn lid van de vereniging en dus mede-eigenaar van de huizen, waardoor ze officieel geen huur, maar lidmaatschap betalen. 'Hoe groter je kamer, hoe hoger je maandelijkse bijdrage aan de vereniging', zegt voorzitter Ramses van de bewonersvereniging.

De vereniging kan nog wel een paar bewoners gebruiken: er is ruimte voor 25 man en ze zijn nu met zijn zeventienen. Er zijn ge�nteresseerden en de 19-jarige Jasper verwacht dat zich aan het eind van de verbouwing meer mensen melden. 'Als je nu lid wordt, heb je nog geen huis om in te wonen en er wordt wel van je verwacht dat je elke week vier tot acht uur klust. Daar moet je maar net zin in hebben.'

Marieke: 'Tsja, misschien is het een beetje lullig dat wij nu al het werk doen en iemand straks voor dezelfde prijs een kant en klaar huis krijgt. Maar ik vind het leuk om te doen. En je leert er heel veel van.'

Copyright: Kester, Sacha